म गरीब

Shree Siwa,
Manchester,
New Hampshire USA

मलाई अचम्म लाग्छ 
अहिलेसम्म पनि 
म गरीब हुनुमा !

याद छ मलाई
म जन्मिँदा मेरा बा आमा
गरीबहरुमध्येका गरीब थिए !
र आज म
जीवनको उत्तरार्धमा
क्षितिजलाई पहेंलपुर पारी
अस्ताउन लागेको घाम झैं म
तेल सकिएर
धिप-धिप गर्दै 
निभ्न लागेको दियो झैं म 
आज घरले जा जा भन्दै 
शम्शानघाटले बोलाई रहेको बेला 
म गरीब छु।

जतिबेला ममा
जोश, जाँगर, र योवन थियो
शरीरका अंग अंगमा
उर्जा सल्बलाई रहन्थ्यो,
सिंगै हिमाललाई
काँधमा बोकेर हिँड्ने 
आँट थियो;
समुन्द्रको पिँधमा पुगी
मोती टिपी ल्याउन सक्ने
साहस थियो;
एकैचोटि कराउँदा पनि
संसारभरले सुन्ने 
आवाज थियो-
स्वर्गमा आफ्नै 
घर बनाउन सक्ने
सपना पनि थियो।
तर म!
जहिले पनि शिथिल भएर 
गल्लीको लुते कुकुर झैं 
रक्सी, गाँजा, र चरेसले
लठ्ठ भएर
फोहोरको डंगुरमा कैयौं रात बिताएँ-
कहिले चोरी- डकैती गर्दा गर्दै
लखतरान हुने गरी
पिटाइ खाँदै
सडकको पेटीमा
रगताम्य भई पल्टिरहें म !
समयको बाली 

लगाउने बेलामा 
गाउँका कुण्डले-मुण्डले
साथ लिएर
'ग्याङ-फाइट'मा
व्यस्त हुन्थें म 
सबैको सपनाको बारीभरि 
अन्नका बाला लह-लह हुँदा
आफ्नो चै रणमैदान 
बनाई दिन्थें म !
अरु त के
आफ्नै घरमा-
आफ्नै परिवारमा पनि
झगडाको धूनी बाली दिन्थें म,
अरुलाई कमाई खुवाउनु भन्दा
बरु आफैं भोक्कै
बसिदिन्थें म-

म!
हृदयमा घाम
उदाएको चाल नपाउने म
बुद्धिको बिर्को 
उघ्रेको थहाँ नपाउने म
जीवनको सपना देख्दै छु भनी
विचार पनि नगर्ने म
हुन त,
तातेको फलाम पिड्दा मात्र 
त्यसले चाहेको आकार दिन्छ 
पानीको बेगलाई समेटी
टर्वीनको पंखामा हाल्न सक्दामात्र 
त्यसले उर्जा उत्पादन गर्छ !
नत्र त प्लास्टिक जस्तै
आकाशमा उड्दा पनि
विष निकाल्छ-
धर्तीमा बस्दा पनि
विष निकाल्छ ।
त्यसैले
जन्मदा नै गरीब हुनु
केहि होइन;
तर
मर्ने बेलामा पनि 
म जस्तै गरीब हुनु
संसारकै भार बन्नु बराबर हो !